«…εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν, εἰς τὸ Ἱερὸν τῆς Ὀρθοδοξίας Κέντρον, τὸ ὁποῖον πολλαπλῶς καὶ ἀρρήκτως συνδέεται μετὰ τῆς ἐνδόξου Λακεδαίμονος. […] Ἡ Σπάρτη οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ συμβολίζῃ καὶ νὰ ὑπηρετῇ πανανθρωπίνας ἀξίας. Ἀπὸ Λυκούργου τοῦ μυθικοῦ νομοθέτου καὶ ἀπὸ Λεωνίδου τοῦ ἡρωϊκοῦ βασιλέως, μέχρι Πέτρου Λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου…»[1]
Ἡ ἀναφορὰ αὐτὴ τοῦ Παναγιωτάτου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὴν ἀνακήρυξή του σὲ Ἐπίτιμο Δημότη τοῦ Δήμου Σπάρτης στὸν μέγιστο τῶν Λαμπαδαρίων τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, Πέτρο τὸν Πελοποννήσιο, ὡς συνδετικὸ κρίκο Πόλης καὶ Λακεδαίμονος ἀλλὰ καὶ ὡς μέρος πανανθρώπινων συμβόλων ποὺ προσέφερε στὸν κόσμο ἡ Σπάρτη, ἀποτέλεσε μιὰ ἀκόμα ἐπιβεβαίωση τῆς ἐπὶ δεκατρία συναπτὰ ἔτη (2011- ), κοπιώδους καὶ ἐπιμελοῦς προσπάθειας τοῦ ἱδρυτῆ καὶ τῶν μελῶν τοῦ Ο.Φ.Ε.Λ.Π. γιὰ τὴν ἀνάδειξη τοῦ ἔργου καὶ τῆς βιογραφίας τοῦ Λακεδαιμονίου μουσικοῦ ποὺ ὑπῆρξε ὁ μελοποιὸς ὁ ὁποῖος ὑπέγραψε καὶ κατοχύρωσε συνθετικὰ τὸ ψαλτικὸ ὕφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας.
Μὲ πρωτεργάτη τὸν ἀκάματο μελετητὴ καὶ ἐφ’ ὅρου ζωῆς σπουδαστὴ τῆς μακραίωνης καὶ συνεχιζόμενης αὐτῆς ψαλτικῆς παράδοσης, Ἄρχοντα Μαΐστορα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας κ Τζανάκο Παναγιώτη ἡ προσπάθεια αὐτὴ συνεχίζεται καὶ παραδίδεται στὶς ἑπόμενες γενιὲς βιωματικὰ καὶ ἥσυχα μὲ σκοπὸ ἡ παραδοσιακὴ ψαλτικὴ πράξη νὰ ἀποδεικνύεται ζῶσα καὶ ἱκανὴ νὰ συνεχίζει ἀενάως τὴν ἐμμελῆ δοξολογία τοῦ Πανάγαθου Θεοῦ.
Κατὰ τὸν ἐφετινὸ Πατριαρχικὸ ἑορτασμὸ τοῦ Ὁσίου Νίκωνος τοῦ Μετανοεῖτε (25-26 Νοεμβρίου 2024), πολιούχου Σπάρτης, καὶ κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μονεμβασίας καὶ Σπάρτης κ. Εὐσταθίου, στὸ δεξιὸ ἀναλόγιο ἔψαλλαν μέλη τοῦ Συλλόγου Ἱεροψαλτῶν Λακωνίας "Πέτρος ὁ Πελοποννήσιος" μὲ χοράρχη τὸν Πρωτοψάλτη κ. Παναγιώτη Τζανάκο, Ἄρχοντα Μαΐστορα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Στὸ ἀριστερὸ ἀναλόγιο ἔψαλλαν μέλη τῆς χορωδίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καὶ Κυνουρίας, μὲ χοράρχη τὸν Πρωτοψάλτη τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Τριπόλεως καὶ καθηγητῆ ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς κ. Βασίλειο Γεωργαρά.
Τὰ πολλά, δημόσια ἢ ἰδιωτικά, εὐμενέστατα σχόλια γιὰ τὴν ψαλτικὴ πράξη τῶν Πατριαρχικῶν ἀκολουθιῶν τοῦ διημέρου συμπυκνώνονται στὸν λιτὸ σχολιασμὸ ἀπὸ τὸ ἐπίσημο δημοσιογραφικὸ μέσο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου: «Ὅπως κατὰ τὴν τέλεση τῆς Δοξολογίας καὶ τοῦ πανηγυρικοῦ Πατριαρχικοῦ Ἑσπερινοῦ, καὶ κατὰ τὴν κυριώνυμη ἡμέρα ἄριστη ἦταν ἡ παρουσία τῶν καλλικέλαδων ἱεροψαλτῶν καὶ στὰ δύο ἱερὰ ἀναλόγια»[2]. Ρεπορτὰζ γιὰ τὶς ἱερὲς ἀκολουθίες μπορεῖτε νὰ διαβάσετε κατὰ χρονολογικὴ σειρά εδώ και εδώ.
Ἐψάλλησαν μέλη ἀποκλειστικὰ ἀπὸ τὴν παράδοση καὶ κατὰ τὸ ὕφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ὅπως τὰ συνέθεσαν καὶ κατέγραψαν οἱ μεγάλοι της μελοποιοί. Κεντρικὴ θέση ἀσφαλῶς κατεῖχε ὁ Χερουβικὸς ὕμνος σὲ ἦχο Πλάγιο τοῦ Τετάρτου, ἐκ τῆς σειρᾶς τῶν ἀργῶν χερουβικῶν Πέτρου Λαμπαδαρίου (γιὰ τὴν ἀκρόαση τῶν ἀκολουθιῶν πατῆστε στοὺς παρακάτω συνδέσμους).
Ὁ ὑπογράφων, ἐκφράζοντας καὶ τὸν Ἄρχοντα κ. Τζανάκο Παναγιώτη θέλει νὰ συγχαρεῖ ἅπαντες τοὺς συμμετέχοντες στοὺς ψαλτικοὺς χοροὺς τῶν δύο ἀναλογίων γιὰ τὴν ἐξαιρετικὴ συνεργασία κατὰ τὴν προετοιμασία ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν.
Πρῶτο τὸν κ. Γεωργαρὰ καὶ τοὺς ἐκ Τριπόλεως συναδέλφους ποὺ προσῆλθαν μὲ εὐγένεια καὶ καλὴ προαίρεση, ἀφήνοντας τὶς καλύτερες ἐντυπώσεις μὲ τὴν ἐν γένει παρουσία τους στὴν πόλη τῆς Σπάρτης. Ἐπίσης, τὸν Πρωτοψάλτη τῆς Μητροπόλεως Σπάρτης καὶ Διευθυντὴ τῆς Σχολῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς οἰκείας Μητροπόλεως κ. Χρόνη Παναγιώτη γιὰ τὴν ἀμέριστη ἑρμηνευτικὴ καὶ ἠθικὴ στήριξη στὸν χοράρχη κ. Τζανάκο, καθὼς καὶ γιὰ τὴν συνεργασία του στὴ συγκρότηση τοῦ χοροῦ τοῦ δεξιοῦ ἀναλογίου ἡ ὁποία ὑπῆρξε πολύτιμη. Τὸν Λαμπαδάριο τοῦ Ι.Ν. Ὁσίου Νίκωνος κ. Κονίδη Ἀργύρη γιὰ τὴν ἔμπρακτη ἀπόδειξη τῆς συναδελφικῆς του συμπεριφορᾶς μὲ τὴ συμμετοχή του στὸ δεξιὸ χορὸ καὶ γιὰ ὅλα ὅσα ἀνεπίσημα ἔπραξε καὶ ξέρει ὁ Θεός. Ὀφειλόμενη ὀνομαστικὴ ἀναφορὰ ἀξίζει καὶ στοὺς νεότερους στὴν ἡλικία ψάλτες Γρίβα Παναγιώτη καὶ Σωτηρίου Μιχάλη, τοὺς ἰσοκράτες Κατούνα Νικόλαο, Μουδῆλο Ἠλία, Καραουλάνη Ἠλία, στοὺς ἐκτάκτως συμμετέχοντες Κονίδη Πέτρο καὶ Γιάνναρη Νῖκο καὶ τέλος τοὺς μικροὺς κανονάρχους Θεόδωρο Θεοδώρου καὶ Νικόλα Κωνσταντινίδη.
Ὀφειλόμενες εὐχαριστίες καὶ στὸν ἐκ Κρήτης Πρωτοψάλτη καὶ μέλος τοῦ ΟΦΕΛΠ κ. Τσακίρογλου Χρήστο γιὰ τὴν μελοποίηση κατὰ τὸ ὕφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τῶν Δοξαστικῶν Ἑσπερινοῦ καὶ Ὄρθρου.
Ἡ ἱστορικὴ αὐτὴ πανήγυρη, καθὼς εἶναι ἡ πρώτη φορὰ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία κατὰ τὴν ὁποία Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἐπισκέπτεται τὴν Λακεδαίμονα, θὰ ἀποτελέσει πολυσήμαντο ὁρόσημο καὶ σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ τὶς ἑπόμενες ψαλτικὲς γενιὲς ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ἐργαστοῦν στὸ δρόμο τῆς δωρικῆς πατριαρχικῆς παράδοσης ποὺ πρῶτος χάραξε ὁ Λαμπαδάριος Πέτρος.
Εὐάγγελος Θεοδώρου
[1] Ὁμιλία τοῦ Παναγιωτάτου Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, κατὰ τὴν ἀνακήρυξή του σὲ Ἐπίτιμο Δημότη τοῦ Δήμου Σπάρτης, Αἴθουσα Λακώνων Ποιητῶν, Διοικητήριο Λακωνίας, 26 Νοεμβρίου 2024.
[2] https://fosfanariou.gr/index.php/2024/11/26/o-eortasmos-tou-osiou-nikonos-me-tin-parousia-tou-ecum-patr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου